گروه اقتصادی- محمد هرمزی - اگر این روزها سری به برخی بازارها بزنید متوجه می‌شوید با وجود قیمتهای سرسام‌آور بر روی کالاها، از مشتریان داغ در روزهای باقی‌مانده سال جاری، خبری نیست.
تقریباً بیشتر مردم منتظر واریز عیدانه 70 و 90 هزار تومانی از سوی دولت هستند تا خریدهای خود را انجام دهند. البته فروشندگان بیش از مردم منتظر واریز این عیدانه هستند! آنان بر این باورند که با واریز آن بازار خریدهای نوروزی داغ خواهد شد و آنها هم به نون و نوایی می‌رسند.
با این حال قیمتهای بسیاری از کالاهای موردنیاز مردم، به قدری بالاست که با عیدانه 70 هزار تومانی تنها می‌توان یک کیلو پسته و یا دو جفت کفش و یا یک کیسه برنج پاکستانی خریداری کرد. عیدانه ای که برای هر فرد چندان دندانگیر نیست، اما خود این رقم هم برای کسانی که نظاره‌گر گرانی‌های بی‌دروپیکری هستند هم غنیمت است. بنابراین مردم خود را برای اول اسفند آماده کرده بودند تا با واریز عیدانه بتوانند حداقل بخشی از خرید عید خود را داشته باشند، اما گویا روزشماری آنها با حساب و کتاب دولتی‌ها مطابقت ندارد و به نظر می‌رسد مردم باید چند روزی دیگر هم صبر کنند!
طبق آخرین خبرها واریز عیدانه 70 یا 90 هزار تومانی به 73 میلیون ایرانی به هفته آینده موکول شده است. این در حالی است مرتب از سوی مسؤولان مطرح شده بود که اول اسفند این رقم به حساب آنها واریز می‌شود. طبق گزارش خبرگزاری مهر عیدانه 70 و 90 هزار تومانی دولت و مجلس به مردم که قرار بود در هفته جاری واریز شود، به هفته آینده موکول شده هر چند ممکن است اواخر همین هفته نیز واریز شود.
براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، بیش از 73 میلیون ایرانی این کمک را دریافت خواهند کرد. کل اعتبار کمک اقتصادی شب عید 7/2 میلیارد دلار اعلام شده که قرار است از صندوق توسعه ملی برداشت شود.
براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، قرار است این دلارها با نرخ مبادله‌ای به ریال تبدیل شوند تا در مدیریت بازار ارز نیز تأثیرگذار باشند.
اما برای همین مبلغ اظهارنظراتی دیده می‌شود که چندان دلچسب مردم نیست، اینکه این عیدانه ممکن است به تورم بیشتر بینجامد یا بهتر است صرف قبوض آب، گاز و برق شود(!) مشکلی را از مردم حل نمی‌کند بالاخره اگر قرار است مردم به استقبال نوروز بروند باید خریدهای خود بخصوص برای کودکانی که از تورم ارزی خبر ندارند انجام دهند کودکان آنان از گرانی چیزی نمی‌فهمند تنها به خریدهای نوروزی فکر می‌کنند که در نوروز سال جدید لباس و کفش نو بپوشند. در همین حال عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس معتقد است: به منظور جلوگیری از افزایش تورم و نقدینگی بهتر است عیدانه به صورت کارت اعتباری به مردم داده شود تا از محل شارژ کارت که توسط دولت تأمین می‌شود خانوارها بدهی‌های خود از قبیل قبوض مختلف و اقساط وامهای پرداخت نشده به دولت را بپردازند.
یوسفیان درباره 6 هزار میلیارد تومان نقدینگی که قرار است تحت عنوان عیدانه اوایل اسفندماه به مردم پرداخت شود و اینکه دولت چگونه می‌تواند آن را به سمت تولید داخلی هدایت کند تا مانع تورم بیشتر در پایان سال شود، گفت: فرصت کمی تا اجرایی شدن و پرداخت عیدانه به مردم باقی‌مانده است، بنابراین امکان طرح بسیاری از پیشنهادها وجود ندارد.
وی افزود: به عنوان مثال دادن کالا به مردم به جای پرداخت پول نقد گزینه مناسبی بود که هم باعث ایجاد رقابت بین تولیدکنندگان داخلی می‌شد و هم قیمت تولیدات داخلی را کاهش می‌داد که البته این حرکت یک حرکت ضد تورمی و در جهت مقابله با تورم بود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اظهار داشت: اما اجرای این پیشنهاد به دلیل نبود کالای کافی و از طرفی مشکلات توزیع ممکن است امکان پذیر نباشد.
یوسفیان ملا بیان داشت: دادن سهام به مردم هم گزینه خوبی بود که به دلیل کمبود وقت این موضوع نیز امکان‌پذیر نیست، زیرا دادن سهام به مردم به میزان مبلغی که معین شده، هم باعث رونق تولید می‌شد و هم بازار بورس را تکان می‌داد.
در همین حال عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تأکید بر اینکه پرداخت عیدانه به مردم هیچ ارتباطی با قانون هدفمندی و یا مباحث انتخاباتی ندارد، گفت: ممکن است در صورت پرداخت عیدانه از محل برداشت ارزی از صندوق توسعه ملی، حتی قیمت ارز در کشور متعادل شود.
اسماعیل جلیلی در خصوص بیان شبهاتی در مورد تقارن پرداخت عیدانه با احتمال اجرای مرحله دوم هدفمندی، اظهار داشت: پرداخت عیدانه کمکی برای کاهش فشار اقتصادی به مردم است و ربطی به هدفمندی ندارد.
جلیلی همچنین در خصوص شیوه پرداخت عیدانه به مردم، گفت: روش پرداخت در دست دولت است یعنی اینکه دولت به صورت نقدی و یا در قالب سبد کالا این میزان را به مردم اختصاص می‌دهد. در مورد شیوه نقدی، دولت پول را در قالب کارتهای اعتباری و یا به حسابهایشان واریز می‌کند.
وی با بیان تمهیدات اندیشیده شده برای جلوگیری از کاهش نقدینگی پس از واریز عیدانه به مردم، گفت: چنانچه منشأ پرداخت نقدینگی از محل برداشت ارزی از صندوق توسعه ملی باشد با وجود افزایش نقدینگی در سطح کشور ممکن است قیمت ارز نیز کاهش پیدا کند، بدان معنا که اگر از محل تبدیل ارز به ریال، نقدینگی به جامعه تزریق شود، ارز به بازار و مرکز مبادلاتی تزریق می‌شود که این رویکرد قیمت ارز را متعادل می‌کند.
